BANH CHUNG HOUSE – “Nhà bánh chưng – Căn villa với mặt bằng chia làm 9 như một chiếc bánh chưng vuông.”
- Nhà bánh chưng | Căn villa với mặt bằng được chia làm 9 như một chiếc bánh chưng vuông
- Diện tích thửa đất: 1000m2
- Diện tích xây dựng: 250m2
- Vị trí: TP Bắc Giang, Việt Nam
- Chủ trì thiết kế: Nguyễn Xuân Khương
- Team thiết kế: Lê Thành Lam, Nguyễn Sơn Tùng, Nguyễn Đức Tuấn Anh, Nguyễn Mĩ Hạnh
- Năm: 2023
Ngôi nhà ba thế hệ giữa lòng đô thị xanh mát
Ngôi nhà tọa lạc trên một thửa đất rộng 1000m2, được hợp nhất từ hai lô đất biệt thự phân lô. Gia chủ là một gia đình ba thế hệ, bao gồm ông bà, cặp vợ chồng trẻ và ba con nhỏ, với mong muốn về một không gian sống hướng nội, gần gũi với thiên nhiên và ngập tràn cây xanh.
Ý tưởng thiết kế độc đáo và bố trí không gian
Ngay từ những buổi trao đổi đầu tiên, nhóm kiến trúc sư SLA Architect đã đưa ra một ý tưởng táo bạo: một căn nhà có hình khối tối giản, “đóng” bên ngoài và “mở” bên trong. Điểm nhấn là việc chia mặt bằng thành 9 phần vuông vức như một chiếc bánh chưng, với giếng trời trung tâm.
Các không gian chức năng được bố trí khoa học:
- Tầng bán hầm: Nơi để xe, phòng kho và phòng kỹ thuật.
- Tầng trệt: Bao gồm lối xuống hầm, sảnh, phòng khách, cầu thang, giếng trời, phòng thờ, bếp, khu vực ăn uống và phòng ngủ ông bà.
- Lầu một: Gồm phòng tắm master, phòng ngủ master, phòng làm việc, cầu thang, giếng trời, phòng học chung, phòng ngủ của hai con và phòng giặt.
- Sân thượng: Được thiết kế thành vườn rau cho ông bà, đồng thời là giải pháp chống nóng tự nhiên hiệu quả cho toàn bộ khối nhà.
Các không gian phụ như gara, cầu thang, phòng tắm được đẩy về phía Tây để che chắn cho các khu vực sinh hoạt chính. Ngược lại, khu sinh hoạt chung tiếp cận hướng Đông Nam mát mẻ, mở ra tầm nhìn rộng lớn ra sân vườn.
Giải pháp quy hoạch và lợi ích từ vị trí
So với các ngôi nhà khác trong khu vực, ngôi nhà này nổi bật với diện tích xây dựng chỉ 250m2, mật độ xây dựng thấp, ưu tiên không gian xanh. Do quy hoạch khu đô thị, hai lô đất biệt thự có chỉ giới xây dựng riêng biệt. Gia chủ đứng trước lựa chọn xây nhà ở lô số 1 (phía trong) hay lô số 2 (phía góc).
Kiến trúc sư đã đề xuất đặt khối nhà ở thửa số 1. Phương án này mang lại nhiều lợi ích vượt trội:
- Khoảng lùi lớn hơn: Tạo không gian rộng rãi hơn so với đường giao thông.
- Riêng tư tối đa: Thửa đất số 2 trở thành khu vườn và hồ bơi riêng tư, không bị ảnh hưởng bởi tầm nhìn của các ngôi nhà xung quanh.
- Mát mẻ tự nhiên: Khối nhà che chắn khu vườn, tránh được nắng gắt mùa hè, tạo điều kiện thuận lợi cho ông bà thư giãn và trẻ nhỏ vui chơi.
- Thông gió hiệu quả: Gió Đông Nam thổi qua vườn, mang theo hơi ẩm từ hai hồ nước, giúp không khí luôn trong lành và mát mẻ. Bụi và tiếng ồn được lọc qua khu vườn lớn trước khi tiếp cận vào nhà.
Thay vì nhìn trực tiếp ra đường, ngôi nhà mở ra những góc nhìn hướng nội độc đáo: từ các phòng ra vườn, và từ các khu sinh hoạt chung vào giếng trời ở giữa nhà.
Hệ thống thông gió và làm mát tự nhiên ấn tượng
Giếng trời kính ở trung tâm không chỉ lan tỏa ánh sáng tự nhiên mà còn hoạt động như một “bẫy gió”, giúp không khí lưu thông một cách tự nhiên. Kết hợp với hồ bơi bán tự nhiên và hồ Koi ở mặt Đông và Nam, thiết kế này tăng cường độ ẩm và tạo sự chênh lệch nhiệt độ, hút luồng gió tự nhiên vào giếng trời.
Kết quả là, ngay cả trong những ngày oi bức nhất, nhiệt độ bên trong ngôi nhà vẫn giảm đáng kể. Việc không cần sử dụng máy điều hòa không khí ở các khu vực sinh hoạt chung dưới tầng trệt là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của giải pháp thông gió tự nhiên này.
Ban đầu, trong giai đoạn thi công, nhiều người xung quanh còn hoài nghi về khả năng làm mát của ngôi nhà, đặc biệt khi chưa có nhà liền kề che chắn. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành, gia chủ đã vô cùng tự hào khoe “hệ thống điều hòa không khí” tự nhiên này, chỉ cần khởi động bằng cách mở cửa giếng trời.
Những điểm nhấn kiến trúc và cảnh quan độc đáo
Để giếng trời không bị giới hạn bởi các cột kết cấu ở bốn góc, kiến trúc sư đã sử dụng giải pháp sàn hộp để vượt nhịp. Gia chủ cũng rất “chịu chơi” khi quyết định sử dụng kính khổ lớn nguyên tấm thay vì chia thành ba tấm cường lực như thiết kế ban đầu. Nhờ đó, giếng trời trở nên “vô cực”, như một “chiếc đèn trần cỡ lớn” chiếu sáng xuống tầng hầm, tạo nên một không gian ấn tượng với sự kết hợp của mặt nước, ánh sáng, gió, cây cối và cá.
Bên ngoài, ngôi nhà được bao bọc bởi một khu vườn nhiệt đới với hơn 100 loại cây thuần Việt. Điều đáng ngạc nhiên là khu vườn này rất ít muỗi và côn trùng, mặc dù có nhiều cây xanh và mặt nước. Đây là kết quả của việc áp dụng các giải pháp dân gian: hồ bơi bán tự nhiên, hồ lọc trồng cây thủy sinh và nuôi cá để tiêu diệt ấu trùng, cùng với một số loại cây có tinh dầu đuổi muỗi.
Với khuôn viên phía trước và trường học ở mặt hông, căn nhà có được sự riêng tư cần thiết như một biệt thự, dù nằm trong khu đô thị. Khu vườn và bể bơi đã trở thành địa điểm yêu thích của trẻ nhỏ và anh chị em họ vào mỗi dịp cuối tuần.
Ngôi nhà này là căn villa đầu tiên được xây dựng trong khu vực. Các kiến trúc sư và gia chủ đều hy vọng rằng khu đô thị sẽ được phủ xanh bởi những căn biệt thự vườn nhiệt đới, thay vì những khối nhà bê tông thô cứng.
- Banh Chung House | A villa with a layout divided into nine parts like a square Chung cake.”
- Land area: 1000m²
- Gross built area : 250m²
- Location: Bac Giang City, Vietnam
- Lead Architect: Nguyễn Xuân Khương
- Design Team: Lê Thành Lam, Nguyễn Sơn Tùng, Nguyễn Đức Tuấn Anh, Nguyễn Mĩ Hạnh
Year: 2023
A Three-Generation Home in a Lush Urban Oasis
The house sits on a spacious 1000m2 plot, formed by combining two subdivided villa lots. The owners, a three-generation family consisting of grandparents, a young couple, and three small children, desired an introverted living space filled with greenery.
Unique Design Concept and Spatial Arrangement
From the initial discussions, SLA Architect proposed a bold idea: a house with minimalist forms, “closed” on the outside and “open” on the inside. The highlight was the innovative division of the floor plan into nine square sections, reminiscent of a bánh chưng, with a central lightwell.
The functional spaces are strategically arranged:
- Semi-basement: Houses parking, storage, and technical rooms.
- Ground Floor: Includes access to the basement, an entrance hall, living room, staircase, lightwell, ancestral altar room, kitchen, dining area, and the grandparents’ bedroom.
- First Floor: Comprises the master bathroom, master bedroom, study, staircase, lightwell, common study area, two children’s bedrooms, and a laundry room.
- Rooftop: Designed as a vegetable garden for the grandparents, doubling as a natural cooling solution for the entire house.
Auxiliary spaces like the garage, staircase, and bathrooms are positioned on the west side to shield the main living areas. Conversely, the common living areas face the cooler southeast, offering expansive views of the garden.
Strategic Planning and Locational Advantages
Compared to other homes in the area, this house stands out with its modest 250m2 built area and low construction density, prioritizing green space. Due to the urban planning regulations, the two villa lots had individual building setbacks. The owners faced the choice of building on lot 1 (inner) or lot 2 (corner).
The architects proposed placing the house on lot 1, offering several significant benefits:
- Larger Setback: Creates a more generous distance from the road.
- Maximum Privacy: Lot 2 transforms into a private garden and swimming pool, unexposed to the views of surrounding houses.
- Natural Coolness: The house itself shades the garden, protecting it from intense summer sun and creating a comfortable environment for the grandparents to relax and the children to play.
- Effective Ventilation: Southeast winds blow through the garden, carrying moisture from the two water features, ensuring fresh and cool air. Dust and noise are filtered through the large garden before reaching the house.
Instead of directly facing the street, the house offers unique introverted views: from the rooms into the garden, and from the common living areas into the central lightwell.
Impressive Natural Ventilation and Cooling System
The central glass lightwell not only diffuses natural light but also acts as a “wind trap,” promoting natural air circulation. Combined with the semi-natural swimming pool and Koi pond on the east and south sides of the house, this design increases humidity and creates temperature differentials, drawing natural airflow into the lightwell.
As a result, even on the hottest days, the indoor temperature drops significantly. The absence of air conditioning in the common living areas on the ground floor is a clear testament to the effectiveness of this natural ventilation solution.
Initially, during construction, many onlookers doubted the house’s cooling capabilities, especially with no adjacent houses for shade. However, upon completion, the owners proudly showcased their natural “air conditioning system,” activated simply by opening the lightwell doors.
Unique Architectural and Landscape Features
To ensure the lightwell wasn’t confined by structural columns at its corners, the architects employed a waffle slab solution for longer spans. The owners also embraced a bold decision to use large, single-pane glass instead of the initial design’s three tempered glass panels. This resulted in an “infinite” lightwell, resembling a “giant ceiling lamp” illuminating the basement, where water, light, wind, plants, and fish create a truly impressive interior space.
Outside, the house is enveloped by a tropical garden featuring over 100 native Vietnamese plant species. Surprisingly, the garden has very few mosquitoes and insects, despite its abundance of plants and water features. This is attributed to the application of traditional solutions: a semi-natural swimming pool and a filter pond with aquatic plants and fish to eliminate larvae, alongside certain plants known for their mosquito-repelling essential oils.
With a front yard and a school on its side, the house maintains the privacy of a villa, despite being located within an urban area. The garden and pool have become favorite spots for the children and their cousins on weekends.
This house stands as the first villa built in the area. Both the architects and the owners hope that the urban zone will be transformed by lush tropical garden villas, replacing rigid concrete structures.